Skip to main content
Aa-Dee mouse

Busterminal Schiphol-Noord

Amsterdam

Voor een derde leven is de gerestaureerde constructie van de hergebruikte hangar, oorspronkelijk 73 m lang en 37 m breed, uitgerekt naar 100 m door de hart-op-hart afstanden van de spanten te vergroten.

Projectgegevens

Locatie Loevenstijserandweg, Amsterdam
Opdracht Schiphol Asset Management, Schiphol
Architectuur Claessens Erdmann architects en designers, Amsterdam
Constructief Ontwerp Royal HaskoningDHV, Rotterdam
Uitvoering Heijmans Schiphol, Flamingoweg
Staalconstructie Aa-Dee Machinefabriek Staalbouw Nederland, Schijndel

Algemene projectomschrijving

Het ontwerp van het type T2-hangar stamt uit de Tweede Wereldoorlog. De Britse Royal Air Force wilde bij de invasie van het vaste land van Europa kunnen beschikken over een hangar met grote capaciteit die snel zou kunnen worden opgebouwd. Alleen dan zou men in staat zijn de veroverde en wellicht vernielde vliegvelden snel weer operationeel te krijgen. Daarnaast zijn deze hangars op totaal 53 Royal Air Force vliegvelden gebouwd. Na het ontmantelen van verschillende vliegvelden na de Tweede Wereldoorlog zijn veel T2-hangars afgebroken en verkocht. Na de oorlog was er in Engeland een overvloed aan RAF- en USAAF T-2 hangars. Luchthaven Rotterdam Zestienhoven kocht één exemplaar.

Voor dit exemplaar is een derde leven aangebroken op Schiphol, maar nu in de functie van busstation. Reeds in 1958 werd deze T-2 op vliegveld Zestienhoven in gebruik genomen. Destijds wilde men daar een nieuwe hangar bouwen maar nieuwbouw viel te duur uit. De opening van de nieuwe vliegtuighangar zou op 19 mei 1958 hebben plaats gevonden en is daarna tot eind jaren negentig in gebruik geweest. Er circuleren verhalen dat de hangar ook nog als opslagloods is gebruikt.
Hierna is de hangar verbouwd, door het Ministerie van Justitie, tot uitzetcentrum Rotterdam. Naast de 'hangar' verscheen een nieuw frontgebouw en luchtkooien, met aan de binnenzijde het cellencomplex, opgebouwd uit zeecontainers. Op 27 juni 2003 is het uitzetcentrum Rotterdam in gebruik genomen, met plaats voor maximaal voor 212 personen. Na 7 jaar intensief gebruik ging tegen de vlakte. Nog voor de zomer van 2010 wordt het nieuwe Detentiecentrum Rotterdam opgeleverd . De T2-hangar wordt dan gedemonteerd en opgeslagen in een hal op Schiphol, om begin 2015 weer te herrijzen als busstation.

Door de spanten iets verder uit elkaar te plaatsen, heeft het busstation een lengte van ruim 100 m gekregen. Over de spanten zijn nieuwe gordingen uit raatliggers gelegd, het dak is gemaakt van lichtdoorlatende kunststof zodat het binnen overdag licht is. ’s Avonds is er een bijzondere verlichting.

Link van de opening youtube film: https://youtu.be/TtHJLrjKq2U

Beschrijving staalconstructie en/of gebruik van staal

Bouwjaar: Oorspronkelijk bouwjaar ca. 1942
Project: OV Knoop te Schiphol
Toepassing: Busterminal overstapplaats tussen Amsterdam/Schiphol/ Haarlem
Omschrijving: Restauratie van 75 jaar oude spanten.
Engineering: Herstellen/restaureren/vervangen, verstevigen/aanpassen met behoud van oude uitstraling en monteren van de constructie. Alle nieuw toegevoegde materialen in metallic zilver, alle oude originele materialen(spanten) in rood (oude menie-look)
De constructie plaatselijk volledig doorgerot; gaten in de profielen waren geen uitzondering.

Bijzondere aspecten bouwkundig concept / ontwerp

Nieuwe functie aan een oud gebouw, met een zichtbare link met de luchthaven. In het oude ontwerp stonden de kolommen dichter bij elkaar; de stramienmaten zijn groter gemaakt, en daarmee de constructie ook. Door het open karakter hebben we rekening moeten houden met opwaartse krachten. Door het toepassen van pv-panelen op het dak, die willekeurig verdeeld zijn, zijn alle spanten uniek qua uitvoering geworden; dit was nodig om de constructie van de panelen op te vangen

Bijzondere constructieve slimmigheden / detailleringen

Toepassen van raatliggers voor gordingen ca 2000 m, IPE200/265 IPE 360/45, door Aa-Dee zelf vervaardigd met een robotlijn.
Constructie van reeds aangelaste hoeklijnen/strippen die in het nieuwe gebruik geen functie meer hadden, zijn verwijderd. De opdracht was om dit zo te doen dat oude uitstraling zichtbaar bleef. Er zijn dus ter decoratie delen blijven zitten die geen functie hebben, zoals een half afgebrand hoeklijn en of strip.

Bijzondere aspecten uitvoering

Productie bestond uit restauratie: rotte delen uitslijpen en vervangen. Elk vervangen deel/bout is genummerd en gedocumenteerd met foto's.

Voormontage: 2500 bouten en moeren.
Montage: ca. 6000 bouten en 6000 moeren en 480 ankers + 2200 moeren.
Montage van 200m bakgoot (600 x450).

Niet door Aa-Dee geleverd maar wel interessant: Er zijn 440 PV-cellen (zonnepanelen) op het dak aangebracht, waardoor het busstation in zijn geheel energieneutraal is. Deze zijn niet in een repeterend patroon op het dak gelegd om flikkering van de zon te voorkomen wanneer men onder het lichtdoorlatend dak doorrijdt. Dit heeft als gevolg dat bijna alle spanten uniek zijn geworden,om de constructie van de PV panelen op te vangen. Er zijn 138 lichtarmaturen aangebrach, elk met twee types ledlampen 6. Wit naar beneden en diverse kleuren naar boven. Hierdoor is het mogelijk om op afstand de kleuren te veranderen, bijvoorbeeld (oranje) opj Koningsdag of in de kleur van de Nederlandse vlag, enz.

Bijzondere functionele aspecten van het bouwwerk

De vliegtuighangar is eerst opgesteld in Engeland, daarna in Zestienhoven Rotterdam, waarna het in de laatste jaren dienst heeft gedaan voor de opvang van asielzoekers. Nu is het een busterminal, een overstapplaats voor reizigers tussen knooppunt Haarlem-Amsterdam-Schiphol, en een rustplaats voor chauffeurs in de chauffeurslounge.

Duurzaamheid

Derde leven voor deze hangar. De hangar heeft door zijn aanpassingen en conservering weer een nieuwe levensduur.

Materiaalgebruik (efficiëntie)

Ongeveer 170 ton materiaal toegevoegd aan oude constructie.
Ongeveer 2000 m raatligger, IPE 200/265 en IPE 360/450, gemaakt met robotlijn.
Alle kolommen ingekort en voorzien van nieuwe voetplaten. Met gebruik oude U- en hoeklijnprofielen.
Kolommen en liggers verstevigd met strip 15 mm aan binnen en buitenzijde van de hoeklijnen.
Ongeveer 400 M30 lengte 4000 mm druk/ trekstaven.
Drie windbokken, elk bestaande uit kokerliggers; vakwerk 18000x4000 mm en kolommen 10000x4000 mm, ongeveer 14 ton per stuk.
Vervangen van ongeveer 2000 bouten.
200 m bakgoot 600 x 450 uit aluminium.
Originele spanten bestaande uit Engelse profielen.o.a. L profielen zijn 76/64/6 ( 3”x2,5”x ¼”) in mm en kgu 115*57*5 mm
Voormontage: 2500 bouten en moeren.
Montage: ca. 6000 bouten en 6000 moeren en 480 ankers + 2200 moeren.
Montage van 200m bakgoot (600 x450).

Energiegebruik en verbruik tijdens bouw en gebruik

De hangar is geheel zelfvoorzienend door 440 zonnenpanelen
De verlichting is geheel ledverlichting
Aa-Dee gebruikt groene stroom.

Mate van overlast (bouwwerkzaamheden) voor mens en dier

De locatie bij Schiphol-Noord was een afgesloten bouwterrein ver van de bebouwing. Overlast was minimaal (nihil)

Innovaties op product-, concept- en bouwniveau

De innovatie zit hem voornamelijk in een nieuwe functie voor een oud gebouw.
Het conceptuele (mee)denken, het licht construeren voor het open karakter.
De toepassing van PV-panelen en ledverlichting
De samenwerking tussen de verschillende partijen.