Skip to main content
mouse

Fiets- en voetgangersbrug Geniedijkbrug

Hoofddorp

De brug sluit aan op de geherwaarde Stelling van Amsterdam. De ‘stoere’ weervast stalen constructie refereert aan de militaire geschiedenis en is bovendien onderhoudsarm.

Projectgegevens

Locatie Geniedijk, rijksweg A4, Hoofddorp
Opdracht Provincie Noord-Holland, Haarlem
Architectuur Verburg Hoogendijk Architekten, Amsterdam
Constructief Ontwerp RoyalHaskoningDHV, Amersfoort
Uitvoering MNO Vervat, onderdeel Boskalis Nederland, Nieuw-Vennep
Staalconstructie Staalbouw Weelde, Ravels (Weelde), België

Algemene projectomschrijving

De Geniedijkbrug is een onderdeel van de Stelling van Amsterdam (UNESCO-erfgoed), een verdedigingslinie van forten en kazematten gebouwd rond 1900, om de stad Amsterdam te verdedigen. De stelling ligt in een cirkel rond Amsterdam en bestaat uit 94 forten, kazematten, sluizen en kanalen. Bij een eventuele aanval kon de buitenzijde van de stelling onder water worden gezet om de opmars van de vijand te bemoeilijken en tot stilstand te brengen. Door moderne oorlogs-techniek is het nut van de stelling achterhaalt en is het nu een militair historisch erfgoed geworden. In de loop der jaren zijn er rond de Geniedijk ter hoogte van Schiphol grote infrastructurele projecten gerealiseerd waaronder rijksweg A4 die bij Hoofddorp de oude Geniedijk doorsnijdt. Door de herwaardering van de Stelling van Amsterdam en uit respect voor de Geniedijk is de locatie van de nieuwe brug niet in het verlengde van de Geniedijk gelegd maar 12 m ernaast naar het noorden waardoor de ruimtelijke continuïteit van deze plek wordt verankert in z’n historische context. De route via de hellingbanen naar de brug wordt een aantal malen verlegd, waardoor wisselende zichtlijnen over de directe omgeving van de Geniedijk en Haarlemmermeer polder ontstaan. De brug is een eigentijdse toevoeging waarbij begrippen als 'sterk' en 'stoer' (militair) terug te vinden zijn in het materiaalgebruik en detaillering.

Beschrijving staalconstructie en/of gebruik van staal

De gehele brug is gemaakt van weervast staal, omdat het na verloop van tijd een mooie egale bruine kleur krijgt, die goed pas bij de historische en militaire kleurstelling van de Geniedijk. Een bijkomend voordeel bij het gebruik van weervast staal is dat het niet geconserveerd hoeft te worden en nagenoeg geen onderhoud vergt. Alle loop- en rijvlakken van de geprefabriceerde stalen onderdelen zijn in de fabriek voorzien van een slijtvaste instrooilaag. De schuine 3 m hoge hekken zijn voorzien van een roestvast stalen gaaswerk om te voorkomen dat er objecten op de A4 worden gegooid. Bij de aanbruggen wordt de hoogte van de hekwerken teruggebracht tot 1,1 m
De hoofdligger heeft een overspanning van 31 m en die van de aanbruggen 16 m, waartussen het brugdek ligt met een netto breedte (loopvlak) van 5 m. Bij de vrije ruimten tussen de rijbanen van de A4 staan V-vormige pijlers waarop de liggers afsteunen. De steunpunten van de aanbruggen staan in de watergangen aan weerszijden van de Geniedijk waarop de brugdelen (16 m) zijn gemonteerd.

Bijzondere aspecten bouwkundig concept / ontwerp

De coupure in de dijk is zichtbaar gemaakt, door het plaatsen van een scherp vormgeven betonschijf waar de letters 'STELLING' erop en erin (spiegelbeeldig) zijn geplaatst.
Bij het aanbrengen van de betonfundering is rekening gehouden met de aanwezigheid van een ARMCO-duiker. Deze dijker is toegankelijk voor kano's en is een verbinding in een geplande kanoroute door de Haarlemmermeer.

Bijzondere constructieve slimmigheden / detailleringen

Bij het detailleren van de Geniedijkbrug is rekening gehouden met mogelijke vochtinsluiting bij de aansluiting van de diverse onderdelen. Alle liggers zijn luchtdicht afgelast en boutverbindingen zijn vermeden (kans op corrosie). Om een consistente bruine kleur te krijgen zijn de liggers voor montage enkele weken 'bewaterd' alvorens te monteren.

Bijzondere aspecten uitvoering

Bijzondere functionele aspecten van het bouwwerk

Duurzaamheid

Voor de exploitatieperiode wordt uitgegaan van 100 jaar. De constructie van de brug is zodanig dat deze gedurende de periode onderhoudsarm is. Dat wil zeggen dat de uitvoering van inspecties volstaat in combinatie met instandhouding van de voorzieningen voor afwatering en onderhoud aan de afwerking van het rijdek.
Het klimaat bij de brug is eerder richting klimaatklasse C4 dan C2. Het microklimaat mag dus nauwelijks in negatieve zin afwijken van het macroklimaat. Bij een gegeven SO2-concentratie en chloridedepositie kan het microklimaat alleen met de detaillering beïnvloed worden. Aangezien de brug over de A4 gebouwd wordt moet er rekening gehouden worden met zogenaamde horizontale regen.
De detaillering is zodanig dat er geen water op de constructie blijft staan, hiermee wordt bereikt dat de 'time of wetness’ van het gehele object overeenkomt met die van het macro-klimaat. Alle oppervlakken die blootgesteld worden aan klimaatklasse C3 zijn afwaterend (1 op 7).

Materiaalgebruik (efficiëntie)

Alle stalen onderdelen/componenten zijn geprefabriceerd en afgewerkt op de assemblage-plaats (bouwplaats) aangevoerd en daarna geassembleerd. Hierbij zijn het aantal transportbewegingen tot het minimum beperkt, wat ten goede komt aan het klimaat en (bouw)overlast reduceert.
De stalen schotten in de constructie zijn voorzien worden van 'mouse holes' (R =
Om spanningscorrosie te voorkomen zijn de verbindingen met andere metalen ontkoppeld.
De verbinding brugdeel-staander is een in het werk gelaste verbinding. Hierdoor worden capillaire naden vermeden. Waar dit niet mogelijk was zijn ruime naden gehanteerd.
omdat deze onuitwisbare sporen achter op de constructie.
Hoewel er bij het ontwerp aandacht besteed is aan het voorkomen van microklimaten in de burg is het niet uit te sluiten dat deze wel aanwezig zijn. Het is wenselijk om de brug het eerste jaar na oplevering maandelijks te inspecteren. Hierbij kan er geconstateerd worden of de afvoer van water zo werkt als bedoelt, de afvoer niet verstopt raakt, er vogelnesten in de brug gemaakt worden en of er geen water in de constructie blijft staan.

Energiegebruik en verbruik tijdens bouw en gebruik

Mate van overlast (bouwwerkzaamheden) voor mens en dier

Innovaties op product-, concept- en bouwniveau