Algemene projectomschrijving
De Tacitusbrug is een 1 km lange brug in de A50 die een belangrijke positie inneemt in het wegennet. De renovatie van de veertig jaar oude tuibrug was noodzakelijk omdat de toenemende verkeersbelasting leidde tot vermoeiing van het stalen dek en tot een zwaardere belasting van de draagconstructie. Met minimale verkeershinder en kosten is de levensduur van de brug met 30 jaar verlengd.
Naast de bestaande Tacitusbrug werd een tweede brug gebouwd. Hierdoor is het aantal rijstroken toegenomen van 2x2 naar 2x4 rijstroken. Tijdens de renovatiewerkzaamheden van de bestaande brug kan zo ook het verkeer omgeleid worden. Op deze manier konden de kabels van de oude brug worden vervangen.
De Tacitusbrug maakt deel uit van een grootschalig brugrenovatieproject van acht stalen bruggen, ook wel bekend als Managing Contractor project, uitgevoerd in joint venture van Arup en Royal HaskoningDHV.
Beschrijving staalconstructie en/of gebruik van staal
De renovatie van de veertig jaar oude tuibrug over de Waal was noodzakelijk omdat de toenemende verkeersbelasting leidde tot vermoeiing van het stalen dek en tot een zwaardere belasting van de draagconstructie. Het vervangen van deze tuien is uitgevoerd zonder extra ondersteuning van de brug.
Bijzondere aspecten bouwkundig concept / ontwerp
Wat dit project bijzonder maakt zijn de voor Nederlandse begrippen grote afmetingen en het bijbehorende krachtenspel. De vier tuien hebben volgens de constructeurs de grootste trekkracht ter wereld.
Bijzondere constructieve slimmigheden / detailleringen
Het primaire probleem, dat de renovatie het hoofd moest bieden, waren de plaatselijke vermoeiingsproblemen in de deklaag en de algehele tekortkomingen van de statische capaciteit. Dit is opgelost door een laag hoge-sterkte-beton aan te brengen op het stalen brugdek. Hierdoor is de statische belastbaarheid van de kokerliggers en de kabels aanzienlijk toegenomen.
De brug heeft twee pylonen met elk twee bundels van kabels. We hebben gespecificeerd dat de kabelvervanging bundel voor bundel uitgevoerd kon worden, zonder dat er tijdelijke ondersteuning in de rivier geplaatst hoefde te worden. Dit was alleen mogelijk onder zeer strikte gewichtsvoorwaarden en is uniek voor dit brugtype. Een uitvoerige stap-voor-stap computersimulatie was nodig om een veilige vervanging van de tuien mogelijk te maken.
Bijzondere aspecten uitvoering
Het vervangen van tuien met zulke hoge trekkrachten was nog nooit uitgevoerd aldus de betrokkenen. Freyssinet tekende voor dat deel van de klus. De tuien moesten vervangen worden omdat er haarscheurtjes in waren aangetroffen. Experts sluiten niet uit dat die er bij het complexe walsen in de jaren ’70 al in waren terecht gekomen.
Bijzondere functionele aspecten van het bouwwerk
Duurzaamheid
Het voor een langere levensduur beschikbaar houden van onze hoofd infrastructuur is essentieel voor onze nationale economie. En goede mobiliteit is voor een samenleving tevens het smeermiddel voor een hoog welzijn's niveau. Door de levensduur van de Tacitus brug te verlengen met 30 jaar wordt het materiaal gebruik voor een volledige brug uitgespaard en zorgt de sloop ook niet voor onnodig afval.
Materiaalgebruik (efficiëntie)
Door de brug te renoveren wordt een enorme hoeveelheid nieuw materiaal voor een nieuwe brug uitgespaard. En hierdoor hoeft ook de 5000 ton oude stalen brug niet te worden gesloopt, waarbij al het staal als afval eindigt. Door uitgebreide analyses is de benodigde dikte van de hogesterktebeton overlaging tot een minimum beperkt. Dit resulteerde tevens in minimaal materiaal gebruik voor de staal versterking van de bestaande brug. In het algemeen is de keuze om een constructie te renoveren vele malen duurzamer dan een materiaal-efficiënte nieuwe constructie. Hiermee ondersteunt dit project de United Nation Sustainable Development Goal 12; Verantwoord consumeren en produceren van grondstoffen.
Energiegebruik en verbruik tijdens bouw en gebruik
Mate van overlast (bouwwerkzaamheden) voor mens en dier
Tijdens de werkzaamheden was het verkeer zonder noemenswaardige overlast omgeleid over de naast gelegen brug. Het fietsverkeer had ten alle tijden de beschikking over de bestaande fietsverbinding over de brug. Er waren geen significante werkzaamheden aan de oevers van de rivier waardoor ook de overlast voor de natuur zeer beperkt bleef.
Innovaties op product-, concept- en bouwniveau
