Skip to main content
mouse

Brugbedieningscentrale Weg & Waterhuis De Langebalk

Heerhugowaard

'Ontwerp een duurzame eyecatcher met een ingetogen karakter, met daarin een bediencentrale voor bruggen en sluizen en het steunpunt voor wegonderhoud'. Zo luidde in 2015 de opdracht van de Provincie Noord-Holland. Dat een brugbediencentrale geen anoniem gebouw hoeft te zijn, bewijst het ontwerp, waarin de identiteit van de verschillende gebruikers stevig is verankerd.

Projectgegevens

Locatie Galileistraat 77, 1704 SE, Heerhugowaard
Opdracht Provincie Noord-Holland, Haarlem
Architectuur Finishing Dutch, Alkmaar
Constructief Ontwerp Pieters Bouwtechniek, Haarlem
Uitvoering Nobel Bouwbedrijf B.V., Bodegraven
Staalconstructie Van den Brink Staalbouw, Barneveld

Documenten

Algemene projectomschrijving

Met de bouw van de 'groene' bediencentrale en het steunpunt voor wegonderhoud wil de Provincie Noord-Holland de doorstroming van wegen en vaarwegen verbeteren. De bediencentrale, van waaruit op termijn meer dan 40 bruggen en sluizen op afstand worden bediend, is energie-neutraal en met de GPR-score van 9,15 het meest duurzame gebouw van de Provincie Noord-Holland. Naast de bediencentrale bevinden zich op het terrein loodsen waar de strooiwagens zijn gestald, een zoutloods en een was- en spuitplaats.

De centrale is opgebouwd uit twee volumes. In de plint bevinden zich de werkplaats, de was- en kleedruimtes, de kantine en de stalling. De gevel is uitgewerkt in hout en robuust geprefabriceerd beton dat is voorzien van een print van bandensporen. De werkplekken voor de brugbedienaren en de weginspecteurs bevinden zich in het opgetilde en uitkragende volume. Deze gevel is voorzien van een glanzende, geperforeerde metalen huid waarin de rimpeling van het water wordt verbeeld. Het invallende daglicht speelt een belangrijke rol in het interieur waarin het gebruik van natuurlijke materialen de boventoon voert.

Beschrijving staalconstructie en/of gebruik van staal

Het ontwerp van de bediencentrale is gebaseerd op de ideeën van circulair bouwen waarbij de constructie, gevel, installaties en afbouw zoveel mogelijk zijn ontvlochten en gebruik is gemaakt van hernieuwbare en herbruikbare materialen. De staalconstructie van de bediencentrale is volledig demontabel. De kolomvrije ruimtes en de royale uitkraging zijn gecreëerd met behulp van stalen raatliggers die ruimte bieden aan de installatiecomponenten en de databekabeling voor de bedienruimte. Tussen de raatliggers zijn betonnen kanaalplaatvloeren gelegd. Normaal gesproken worden deze afgewerkt met een in het werk gestorte druklaag maar in dit geval is de druklaag weggelaten omdat deze niet demontabel is. De schijfwerking van de staalconstructie is gecreëerd door toepassing van stalen strippen die middels demontabele boutverbindingen met de hoofddraagconstructie zijn verbonden. De kolommen zijn vrijgehouden van de betonvloeren en de ankers zijn niet afgeslepen. De zeer slank uitgevoerde, dikwandige gevelstijlen gaan mee in de in de maatvoering van de vliesgevelprofielen waardoor de gordijnwerking van de gevel is gemaximaliseerd.

Bijzondere aspecten bouwkundig concept / ontwerp

In het gebouw zijn twee gebruikersgroepen gehuisvest: de weginspecteurs en de brugbedienaren. Om de nieuwe huisvesting te laten aansluiten bij de identiteit van de beide gebruikersgroepen zijn beelden uit hun werkomgeving vertaald naar de architectuur. Bijzondere aandacht is daarbij besteed aan de gevels. De gevel van de plint van het gebouw is uitgevoerd in robuust geprefabriceerd beton dat is voorzien van een reliëf van bandensporen. Aan de gevel van de opgetilde en uitkragende bedienruimte werden programmatisch hoge eisen gesteld waarbij maximaal uitzicht voor de brugbedienaren moest worden gecombineerd met een getemperde zon- en daglichttoetreding in verband met het beeldschermwerk. Voor de bedienruimte is daarom een 'dikke' dubbele gevel bedacht waartussen een glazenwassers balkon is opgenomen. De binnengevel bestaat uit verdiepingshoog triple isolatieglas voorzien van te openen delen. De  tweede gevel bestaat uit een geperforeerde glanzende metalen huid waarin een patroon van - later met de hand omgezette - lovertjes is gestanst dat de rimpeling van het water verbeeld. Deze gevel is ontwikkeld in nauwe samenwerking met Metadecor. Daglicht en het gebruik van natuurlijke materialen spelen een belangrijke rol in het interieur. Daarnaast draagt de groene binnenwand in de bedienruimte bij aan een aangename luchtvochtigheid van de ruimte.

Bijzondere constructieve slimmigheden / detailleringen

Het ontwerp is gebaseerd op het gedachtengoed van circulair bouwen: het ontvlechten van drager, installaties, schil en afbouw en het gebruiken van hernieuwbare en herbruikbare grondstoffen. Het gebouw is volledig demontabel. De eerste verdiepingsvloer heeft een bijzondere opbouw. De ruim tachtig centimeter hoge raatliggers waarmee de gewenste overspanning en uitkraging kon worden behaald bieden eveneens ruimte aan de installatiecomponenten en de databekabeling van de bedienruimte. De vloer is aan de bovenzijde  afgewerkt met een computervloer, op de onderzijde van de flensen van de raatliggers liggen de kanaalplaatvloeren. De schijfwerking in de vloer is gerealiseerd met behulp van stalen strippen die middel boutverbiningen met de hoofddraagconstructie zijn verbonden. De verticale stabiliteit is gerealiseerd middels windverbanden. Alle informatie van het gebouw is vastgelegd in een BIM-model met een daaraan gekoppeld materialenpaspoort.

Bijzondere aspecten uitvoering

Het project is door de Provincie Noord-Holland aanbesteed als UAV-GC project waarbij de aannemer een deel van de uitwerking van het project voor zijn rekening nam. Om de kwaliteit te borgen zijn de functionele en de esthetische uitgangspunten vastgelegd in een uitgebreide vraagspecificatie en beeldverwachting die als basis hebben gediend voor de uitwerking van het project. 

Bijzondere functionele aspecten van het bouwwerk

Er is bijzondere aandacht besteed aan het creëeren van  een veilige werkomgeving. Om te voorkomen dat de in ploegendienst werkende brugbedienaren in het holst van de nacht belanden in een strooiactie, waarbij er op het terrein veel vrachtwagenbewegingen plaatsvinden, is de routing van de brugbedienaren gescheiden van de routing van de weginspecteurs. De centrale wordt dan ook ontsloten middels twee entree's. De begane grond kan grofweg opgedeeld worden in twee zones: de zone werkplaats en stalling met een minimaal benodigde netto binnenhoogte van 5 meter en de zone waar de kantine met ondersteunende functies is gesitueerd. Deze zone heeft een netto hoogte die is afgestemd op een vrije doorrijhoogte van 4 m onder de uitkraging. Op de eerste verdieping bevinden zich de kantoorwerkplekken, de bedienruimte en de vergaderzaal. 

Door de grote kolomvrije overspanning is het gebouw maximaal vrij indeelbaar en geschikt gemaakt voor een eventuele toekomstige functieverandering. De daklichtopeningen en vides brengen het daglicht diep in het gebouw. De gesloten houten gevel op de begane grond waarachter zich onder andere de fietsenstalling bevindt kan gedemonteerd worden en worden vervangen door een pui waardoor deze ruimte geschikt wordt als verblijfsruimte. 

 

Duurzaamheid

Het ontwerp van de bediencentrale is gebaseerd op de ideeën van circulair bouwen waarbij de constructie, gevel, installaties en afbouw zoveel mogelijk zijn ontvlochten en gebruik is gemaakt van hernieuwbare en herbruikbare materialen. Met de GPR duurzaamheidsscore van 9,15 is het gebouw het meest duurzame project van de opdrachtgever Provincie Noord-Holland. Ook bij de inrichting is bijzondere aandacht besteed aan de circulaire uitgangspunten. Zo zijn er alleen meubels toegepast waarvan de materialen duurzaam en scheidbaar zijn.

Materiaalgebruik (efficiëntie)

Het gebouw is volledig demontabel. Alle informatie van het gebouw is vastgelegd in een BIM-model met een daaraan gekoppeld materialenpaspoort zodat gebruikte grondstoffen en producten in de toekomst eenvoudig traceerbaar zijn. Daarnaast is puin van de bestaande bebouwing hergebruikt in de schanskorf die de routing van de brugbedienaren begeleid. 

Energiegebruik en verbruik tijdens bouw en gebruik

Het gebouw is volledig energie-neutraal. De opwekking van elektriciteit geschiedt middels PV-panelen. Door de daklichtopeningen dringt daglicht diep in het gebouw door waardoor de verlichting slechts spaarzaam hoeft te branden. De schil van het gebouw is zeer goed geïsoleerd waardoor wamteverliezen worden beperkt. Met behulp van vouwwanden kan de bediencentrale wordt gecompartimenteerd zodat in het geval van een lage bezetting niet de gehele bedienruimte hoeft te worden verwarmd. 

Mate van overlast (bouwwerkzaamheden) voor mens en dier

Bij de inrichting van het terrein is aandacht besteed aan de hoeveelheid groen: de bermen zijn ingezaaid met insectenminnende planten en het parkeerterrein is groen en waterdoorlatend. De terreinverlichting is laag gehouden zodat er zo min mogelijk lichtvervuiling optreed wat hinderlijk kan zijn voor dieren.